BUDUĆE VRIJEME - GELECEK ZAMAN (-ACAK, -ECEK)

Koristi se u sljedećim situacijama:

1. Kada želimo reći da će se neka radnja, stanje ili zbivanje desiti nakon vremena u kojem se trenutno nalazimo.

Primjer:

- Ödevlerinizi yarın kontrol edeceğim. (Vaše zadaće ću sutra pregledati.)

2. Može se koristiti umjesto zapovjednog oblika.

Primjer:

- Şimdi git, ama sabah mutlaka erken geleceksin!/Şimdi git, ama sabah mutlaka erken gel! (Sada idi, ali sutra ujutro obavezno dođi!)

3. Ovim glagolskim vremenom se može izraziti nužnost, dužnost ili moranje.

Primjer:

- Acı ve ekşi yemeklerden kaçınacaksın./ - Acı ve ekşi yemeklerden kaçınmalısın. (Moraš izbjegavati začinjenu i kiselu hranu.)

*** Napomene:

a) Sveobuhvatno vrijeme može se koristiti umjesto budućeg vremena.

Primjer:

- Bu haberi duyarsa çok üzülür./ - Bu haberi duyarsa çok üzülecek. (Ako čuje ovu vijest mnogo će se ražalostiti.)

b) Kod glagola demek (reći) i yemek (jesti), dodavanjem sufiksa budućeg vremena na korijen glagola, samoglasnik -e- će se promijeniti u samoglasnik -i-.

Primjeri :

- di-yecek / de-yecek
- yi-yecek / ye-yecek

c) Kod glagola etmek (činiti), gitmek (ići), i tatmak (kušati), dodavanjem sufiksa budućeg vremena na korijen glagola, suglasnik -t- će preći u suglasnik -d-.

Primjeri:

- ed-ecek/ et -ecek
- gid-ecek/ git-ecek
- tad-acak/ tat-acak



Nastavci budućeg vremena su : -acak i -ecek. Podliježu pravilu  MALE VOKALNE HARMONIJE. Ako korijen glagola završava na suglasniku, nastavci će biti -acak ili -ecek.

Primjeri:

alacak - on će uzeti
verecek - on će dati

Ako korijen glagola završava na samoglasniku, nastavci su -yacak ili -yecek.

Primjeri:

arayacak - on će tražiti
erteleyecek - on će otkazati

Kod prvog lica jednine i množine, zadnje slovo nastavka za buduće vrijeme, slovo k, promijenit će se u slovo ğ. Ovdje važi pravilo  OMEKŠAVANJE SUGLASNIKA (ÜNSÜZ YUMUŞAMASI).

Primjeri:

arayacağım - ja ću tražiti
arayacağız - mi ćemo tražiti



Obrazac za konjugaciju:

korijen glagola    +   sufiks za buduće vrijeme    +     lični sufiks
GİD-                    +                    -EDECEK-                     -İM                     = GİDECEĞİM
                                                                                                         (ja ću ići)
Lični sufiksi:

ben (-im)
sen  (-sin)
o     (Ø)

biz   (-iz)
siz   (-siniz)
onlar (-ler)



Primjeri:

(gitmek - ići)

ben gideceğim (ja ću ići)
sen gideceksin (ti ćeš ići)
o gidecek (on će ići)

biz gideceğiz (mi ćemo ići)
siz gideceksiniz (vi ćete ići)
onlar gidecekler (oni će ići)

          (satmak - prodati)

ben  satacağım (ja ću prodati)
sen  satacaksın (ti ćeš prodati)
o satacak (on će prodati)

biz satacağız (mi ćemo prodati)
siz  satacaksınız (vi ćete prodati)
onlar satacaklar (oni će prodati)

          (yutmak- progutati)

ben yutacağım (ja ću gutati)
sen yutacaksın (ti ćeš gutati )
o yutacak (on će gutati)

biz yutacağız (mi ćemo gutati)
siz yutacaksınız (vi ćete gutati)
onlar yutacaklar (oni će gutati)

          (çökmek - srušiti se, spustiti se, pasti)

ben çökeceğim (ja ću se srušiti)
sen çökeceksin (ti ćeš se srušiti)
o çökecek (on će se srušiti)

biz çökeceğiz (mi ćemo se srušiti)
siz çökeceksiniz (vi ćete se srušiti)
onlar çökecekler (oni će se srušiti)

            (gelmek - doći)

ben geleceğim (ja ću doći)
sen geleceksin (ti ćeš doći)
o gelecek (on će doći)

biz geleceğiz (mi čemo doći)
siz geleceksiniz (vi ćete doći)
onlar gelecekler (oni će doći)

            (almak - uzeti)

ben alacağım (ja ću uzeti)
sen alacaksın (ti ćeš uzeti)
o alacak (on će uzeti)

biz alacağız (mi ćemo uzeti)
siz alacaksınız (vi ćete uzeti)
onlar alacaklar (oni će uzeti)


          (vurmak - udariti)

ben vuracağım (ja ću udariti)
sen vuracaksın (ti ćeš udariti)
o vuracak (on će udariti)

biz vuracağız (mi ćemo udariti)
siz vuracaksınız (vi ćete udariti)
onlar vuracaklar ( oni će udariti)

          (gülmek - smijati se)

ben güleceğim (ja ću se smijati)
sen güleceksin (ti ćeš se smijati)
o gülecek (on će se smijati)

biz güleceğiz (mi ćemo se smijati)
siz güleceksiniz (vi ćete se smijati)
onlar gülecekler (oni će se smijati)

          (aramak - tražiti)

ben arayacağım (ja ću tražiti)
sen arayacaksın (ti ćeš tražiti)
o arayacak (on će tražiti)

biz arayacağız (mi ćemo tražiti)
siz arayacaksınız (vi ćete tražiti)
onlar arayacaklar (oni će tražiti)




NEGACIJA

Kod budućeg vremena negacija se tvori pomoću negacijskih nastavaka  -ma i -me. Da bi se napravila negacija, negacijski sufiks se umetne između korijena glagola i sufiksa budućeg vremena. Pošto negacijski sufiks završava na samoglasniku, a sufiks budućeg vremena počinje samoglasnikom, između njih će se umetnuti pomoći suglasnik -y- kako se ne bi desilo da dva samoglasnika stoje jedan do drugog.
Negacijski sufiksi budućeg vremena podliježu pravilu MALE VOKALNE HARMONIJE.

Obrazac za negaciju budućeg vremena: 

korijen glagola  +  sufiks negacije    +  pomoćni suglasnik    +    sufiks budućeg vremena    +    lični sufiks
GİT-                   +    -ME-               +            -Y-                     +       -ECEK-                           +    SİN                                          
= GİTMEYECEKSİN (ti nećeš ići)
                                                                                                             


Lični sufiksi:

ben (-im)
sen  (-sin)
o     (Ø)

biz   (-iz)
siz   (-siniz)
onlar (-ler)


Primjeri:



ben gitmeyeceğim (neću ići)
sen gitmeyeceksin (nećeš ići)
o gitmeyecek (neće ići)

biz gitmeyeceğiz (nećemo ići)
siz gitmeyeceksiniz (nećete ići)
onlar gitmeyecekler (neće ići)

 

ben  satmayacağım (nećemo prodati)
sen  satmayacksın (nećete prodati)
o satmayacak (neće prodati)

biz satmayacağız (nećemo prodati)
siz  satmayacaksınız (nećete prodati)
onlar satmayacaklar (neće prodati)

 

ben yutmayacağım (neću gutati)
sen yutmayacaksın (nećeš gutati)
o yutmayacak (neće gutati)

biz yutmayacağız (nećemo gutati)
siz yutmayacaksınız (nećete gutati)
onlar yutmayacaklar (neće gutati)

 

ben çökmeyeceğim (neću se srušiti)
sen çökmeyeceksin (nećeš se srušiti)
o çökmeyecek (neće se srušiti)

biz çökmeyeceğiz (nećemo sesrušiti)
siz çökmeyeceksiniz (nećete se srušiti)
onlar çökmeyecekler (neće se srušiti)

   

ben gelmeyeceğim (neću doći)
sen gelmeyeceksin (nećeš doći)
o gelmeyecek (neće doći)

biz gelmeyeceğiz (nećemo doći)
siz gelmeyeceksiniz (nećete doći)
onlar gelmeyecekler (neće doći)

   

ben almayacağım (neću uzeti)
sen almayacaksın (nećeš uzeti)
o almayacak (neće uzeti)

biz almayacağız (nećemo uzeti)
siz almayacaksınız (nećete uzeti)
onlar almayacaklar (neće uzeti)


 

ben vurmayacağım  (neću udariti)
sen vurmayacaksın  (nećeš udariti)
o vurmayacak  (neće udariti)

biz vurmayacağız  (nećemo udariti)
siz vurmayacaksınız  (nećete udariti)
onlar vurmayacaklar  ( neće udariti)

 

ben gülmeyeceğim (neću se smijati)
sen gülmeyeceksin (nećeš se smijati)
o gülmeyecek (neće se smijati)

biz gülmeyeceğiz (nećemo se smijati)
siz gülmeyeceksiniz (nećete sesmijati)
onlar gülmeyecekler (neće se smijati)

          (aramak - tražiti)

ben aramayacağım (neću tražiti)
sen aramayacaksın (nećeš tražiti)
o aramayacak (neće tražiti)

biz aramayacağız (nećemo tražiti)
siz aramayacaksınız (nećete tražiti)
onlar aramayacaklar (neće tražiti)



UPITNI OBLIK

Upitni oblik budućeg vremena  tvori se uz pomoć upitnih rječica. Upitne rječice podliježu pravilu VELIKE VOKALNE HARMONIJE. Upitni oblik budućeg vremena se tvori tako što se korijenu glagola dodaje sufiks za buduće vrijeme, a zatim slijedi upitna rječica kojoj se dodaje lični sufiks. Izuzetak je jedino treće lice množine kod kojeg se upitna rječica piše na kraju, iza korijena glagola kojem su dodani sufiks za buduće vrijeme i lični sufiks. Upitne rječice se uvijek pišu odvojeno.


 Obrazac upitnog oblika

korijen glagola    +    sufiks za sadašnje vrijeme    +     upitna rječica   +   lični sufiks
GİD-                    +                - ECEK                                 +  Mİ-               +   -YİM  =    GİDECEK  MİYİM?

                                                                                                                           (hoću li ići?)


upitna rječica + lični sufiksi:

ben (miyim)
sen  (misin)
o     (mi)

biz   (miyiz)
siz   (misiniz)
onlar (-ler mi)


Primjeri:


ben gidecek miyim? (hoću li ići?)
sen gidecek misin? (hoćeš li ići?)
o gidecek mi? (hoće li ići?)

biz gidecek miyiz? (hoćemo li ići?)
siz gidecek misiniz? (hoćete li ići?)
onlar gidecekler mi? (hoće li ići?)



ben  satacak mıyım? (hoćemo li prodati?)
sen  satacak mısın? (hoćeš li prodati?)
o satacak mı? (hoće li prodati?)

biz satacak mıyız? (hoćemo li prodati?)
siz  satacak mısınız? (hoćete li prodati?)
onlar satacaklar mı? (hoće li prodati?)

 

ben yutacak mıyım? (hoću li gutati?)
sen yutacak mısın? (hoćeš li gutati?)
o yutar mı? (hoće li gutati?)

biz yutacak mıyız? (hoćemo li gutati?)
siz yutacak mısınız? (hoćete li gutati?)
onlar yutacaklar mı? (hoće li gutati?)



ben çökecek miyim? (hoću li se srušiti?)
sen çökecek misin? (hoćeš li se srušiti?)
o çökecek mi? (hoće li se srušiti?)

biz çökecek miyiz? (hoćemo li se srušiti?)
siz çökecek misiniz? (hoćete li se srušiti?)
onlar çökecekler mi? (hoće li se srušiti?)

   

ben gelecek miyim? (hoću li doći?)
sen gelecek misin? (hoćeš li doći?)
o gelecek mi? (hoće li doći?)

biz gelecek miyiz? (hoćemo li doći?)
siz gelecek misiniz? (hoćete li doći?)
onlar gelecekler mi? (hoće li doći?)

 

ben alacak mıyım? (hoću li uzeti?)
sen alacak mısın? (hoćeš li uzeti?)
o alır mı? (hoće li uzeti?)

biz alacak mıyız? (hoćemo li uzeti?)
siz alacak mısınız? (hoćete li uzeti?)
onlar alacaklar mı? (hoće li uzeti?)



ben vuracak mıyım? (hoću li udariti?)
sen vuracak mısın? (hoćeš li udariti?)
o vuracak mı? (hoće li udariti ?)

biz vuracak mıyız? (hoćemo li udariti?)
siz vuracak mısınız? (hoćete li udariti?)
onlar vuracaklar mı? ( hoće li udariti?)



ben gülecek miyim? (hoću li se smijati?)
sen gülecek misin? (hoćeš li se smijati?)
o gülecek mi? (hoće li se smijati?)

biz gülüecek miyiz? (hoćemo li se smijati?)
siz gülecek misiniz? (hoćete li se smijati?)
onlar gülecekler mi? (hoće li se smijati?)

 

ben arayacak mıyım? (hoće li tražiti?)
sen arayacak mısın? (hoćeš li tražizi?)
o arayacak mı? (hoće li tražiti?)

biz arayacak mıyız? (hoćemo li tražiti?)
siz arayacak mısınız? (hoćete li tražiti?)
onlar arayacaklar mı? (hoće li tražiti?)



UPITNI OBLIK + NEGACIJA

Obrazac:

korijen glagola  +  negacijska rječica  +  pomoćni samoglasnik  + sufiks za buduće vrijeme + upitna rječica + lični sufiks

GİT-                   +        -ME-                  +            -Y-                   +   -ECEK                                      Mİ-          +     -YİM

                                                          =   GİTMEYECEK MİYİM?  

                                                                      ( neću li ići?)

Lični sufiksi:

ben (-yim)
sen  (-sin)
o     (Ø)

biz   (-yiz)
siz   (-siniz)

*onlar (-ler)

*Za treće lice množine vrijedi sljedeći obrazac:

korijen glagola  +  negacijska rječica  +  pomoćni suglasnik  +  sufiks za buduće vrijeme  +  lični sufiks + upitna rječica

GİT-                   +         -ME-                          +    -Y-              +       -ECEK                          +  LER           + Mİ

                                                          =   GİTMEYECEKLER Mİ?  

                                                                      ( neće li ići?)



Primjeri:

ben gitmeyecek miyim? (neću li ići?)
sen gitmeyecek misin ? (nećeš li ići?)
o gitmeyecek mi? (neće li ići?)

biz gitmeyecek miyiz? (nećemo li ići?)
siz gitmeyecek misiniz? (nećete li ići?)
onlar gitmeyecekler mi? (neće li ići?)




ben satmayacak mıyım? (neću li prodati?)
sen satmayak mısın? (nećeš li prodati?)
o satmayacak mı? (neće li prodati?)

biz satmayacak mıyız? (nećemo li prodati?)
siz satmayacak mısınız? (nećete li prodati?)
onlar satmayacaklar mı? (neće li prodati?)




ben yutmayacak mıyım? (neću li gutati?)
sen yutmayacak mısın? (nećeš li gutati?)
o yutmayacak mı? (neću li gutati?)

biz yutmayacak mıyız? (nećemo li gutati?)
siz yutmayacak mısınız? (nećete li gutati?)
onlar yutmayacaklar mı? (neće li gutati?)




ben çökmüyor muyum? (ne rušim li se?)
sen çökmüyor musun? (ne rušiš li se?)
o çökmüyor mu? (ne ruši li se?)

biz çökmüyor muyuz? (ne rušimo li se?)
siz çökmüyor musunuz? (ne rušite li se?)
onlar çökmüyorlar mı? (ne ruše li se?)




ben gelmiyor muyum? (ne dolazim li?)
sen gelmiyor musun? (ne dolaziš li?)
o gelmiyor mu? (ne dolazi li?)

biz gelmiyor muyuz? (ne dolazimo li?)
siz gelmiyor musunuz? (ne dolazite li?)
onlar gelmiyorlar mı? (ne dolaze li?)




ben almıyor muyum? (ne uzimam li?)
sen almıyor musun? (ne uzimaš li?)
o almıyor mu? (ne uzima li?)

biz almıyor muyuz? (ne uzimamo li?)
siz almıyor musunuz? (ne uzimate li?)
onlar almıyorlar mı? (ne uzimaju li?)




ben vurmuyor muyum? (ne udaram li?)
sen vurmuyor musun? (ne udaraš li?)
o vurmuyor mu? (ne udara li?)

biz vurmuyor muyuz? (ne udaramo li?)
siz vurmuyor musunuz? (ne udarate li?)
onlar vurmuyorlar mı? (ne udaraju li?)




ben  gülmüyor muyum? (ne smijem li se?)
sen gülmüyor musun? (ne smiješ li se?)
o gülmüyor mu? (ne smije li se?)

biz gülmüyor muyuz? (ne smijemo li se?)
siz gülmüyor musunuz? (ne smijete li se?)
onlar gülmüyorlar  mı? (ne smiju li se?)




ben aramıyor muyum? (ne tražim li?)
sen aramıyor musun? (ne tražiš li?)
o aramıyor mu? (ne traži li?)

biz aramıyor muyuz? (ne tražimo li?)
siz aramıyor musunuz? (ne tražite li?)
onlar aramıyorlar mı? (ne traže li?)

OMEKŠAVANJE SUGLASNIKA - ÜNSÜZ YUMUŞAMASI

Kada se riječima, čije je zadnje slovo zvučni suglasnik (p, ç, t, k), doda nastavak, čije je prvo slovo samoglasnik, zvučni samoglasnici (p, ç, t, k) postaju bezvučni (b, c, d, ğ).

p ---> b
ç ---> c
t ---> d
k ---> ğ

Primjeri :

dolap ---> dolabı

ağaç ---> ağacı

kağıt ---> kağıdı

çocuk ---> çocuğu

- Çocuğumuzun kitabını dolabına koydu. (Stavio je u ormar knjigu našeg djeteta.)



Odstupanja:

1. Neke riječi koje imaju samo jedan slog ne podliježu ovom pravilu:

top ---> topu

et --->eti

süt ---> sütü

saç --->saçı

2. Strane riječi u turskom jeziku ne podliježu ovom pravilu:

hukuk ---> hukuku

tabiat ---> tabiatı

devlet ---> devlete

3. Vlastite imenice podliježu ovom pravilu prilikom pisanja, ali ne i prilikom čitanja:

Mehmet‘e ---> Mehmede

Zonguldak‘a ---> Zonguldağa

Sinop‘a ---> Sinoba

DATIV - YÖNELME HALİ

U turskom jeziku, dativ pokazuje kretanje, približavanje i stizanje na određeni cilj. Odgovara na pitanja kime? (kome?), neye? (čemu?) i nereye? (kuda?). Nastavci za dativ su : -a i -e. Nastavci dativa podliježu pravilu VOKALNE HARMONIJE (TIP-A). Ukoliko objekat završava na samoglasniku, pomoćni suglasnik y se umeće između imenice i nastavka za akuzativ (POMOĆNI SUGLASNICI).

Primjeri:

- Bizi karşılamak için kapı-y-a geldi. - Došao je do vrata kako bi nas dočekao.

- Fatime kütüphane-y-e gitti. - Fatima je otišla u biblioteku.

- Benim itirazim yapılan haksızlığ-a-dır. - Moj protest na učinjenu nepravdu/prema učinjenoj nepravdi.

AKUZATIV - BELİRTME HALİ

belirtme hali - akuzativ



Padež u kojem je objekat (imenica ili zamjenica) direktno pod utjecajem predikata (glagola). Odgovara na pitanja kimi? (koga?) i neyi? (šta?). Nastavci za akuzativ su :  -ı, -i, -u i -ü. Nastavci akuzativa podliježu pravilu VOKALNE HARMONIJE (TIP-I). Ukoliko objekat završava na samoglasniku, pomoćni suglasnik y se umeće između imenice i nastavka za akuzativ (POMOĆNI SUGLASNICI). Imenice koje primaju nastavak akuzativa imaju ulogu određenog objekta u rečenici (OBJEKAT U REČENICI).

Primjeri:

Ahmet kapı-y-ı açtı. - Ahmet je otvorio vrata.

Şimdi sorular-ı cevaplayın. - Odgovorite sada (na) pitanja.

Burada kim-i bekliyorsunuz? - Koga čekate ovdje?

POMOĆNI SUGLASNICI - KAYNAŞTIRMA ÜNSÜZLERİ

Turski jezik ima četiri pomoćna ili spajajuća suglasnika (kaynaştırma ünsüzleri) : y, ş, s, i n. Ovi suglasnici se pojavljuju u slučajevima kada se u riječi nađu dva samoglasnika jedan do drugog. Pošto u turskom jeziku postoji pravilo da dva samoglasnika ne mogu stajati jedan pored drugog, između njih se umeće jedan od spajajućih suglasnika. To su situacije u kojoj se imenici, koja završava na samoglasniku, dodaje neki od nastavaka čije početno slovo je također samoglasnik.



1. Samoglasnik y

Koristi se kada se imenici koja završava na samoglasniku dodaje padežni nastavak:

- Masa-y-a kitabı koydu. - Stavio je knjigu na stol.

- Çanta-y-ı aldı. - Uzeo je torbu.



2. Samoglasnik ş

Koristi se kada broj, koji završava na samoglasniku, prima karakteristični nastavak -er koji se prevodi kao rječica po, a koja označava raspodjelu neke količine:

- İki-ş-er. - Po dva/dvije.

- Yedi-ş-er. - Po sedam.



3. Samoglasnik s

Koristi se kada se imenici, koja završava na samoglasniku, dodaje prisvojni nastavak trećeg lica jednine:

- Okulun bahçe-s-i. - Školsko dvorište.

- Şehrin cadde-s-i. - Gradska ulica.



4. Sampglasnik n

Korisiti kada se imenici, koja je već primila prisvojni sufiks, dodaje neki od padežnih nasatvaka:

- Sınıfın kapısı-n-ı kırmış. - Razvalio je vrata učionice.

- Arkadaşının kitabı-n-ı kütüphaneye teslim etmiş.- Vratio je prijateljevu knjigu u biblioteku.



* Da bi se lakše prisjetili spajajućih suglasnika, kao pomoć nam može poslužiti rijeć YaŞaSıN (Neka živi!/Neka je živ!).

NOMINATIV - YALIN HAL

yalın hal - nominativ 



Padež u kojem se imenicama ne dodaju nastavci. U pojedinim slučajevima, moguće je da imenica ima nastavke kao što su: nastavci za množinu (-ler), posesivni nastavci i nastavci indikativa (-dir). Spomenuti nastavci, međutim, ne utječu na promjenu padeža: ev, okul, yol, çocuk, fikir, baba(sı), defter(ler), şiir(dir)...

Tvorbeni nastavci, također, ne utječu na promjenu padeža imenice: kalem(lik), bilgi(li), su(suz), meslek(taş)...

I složene imenice se nalaze u nominativu ako nemaju nastavak koji bi utjecao na promjenu padeža: dershane, gecekondu, bilirkişi...

Imenice koje su u nominativu mogu imati ulogu subjekta ili neodređenog objekta u rečenici. 

Primjeri:

Adam ağlıyordu. - Čovjek je plakao.

Biraz sonra çay içelim. - Malo kasnije ćemo piti čaj.

Edebiyatın en mükemmel ürünü siirdir. - Poezija je najsavršeniji proizvod književnosti.

OBJEKAT U REČENICI

nesne - objekat



1. belirtili nesne - određeni objekat

Određeni objekat u rečenici ćemo pronaći tako što ćemo postaviti pitanje neyi? (šta?) ili kimi? (koga?).

Primjeri:

Sokakta köpeğimi gezdirdim.- Ulicom sam prošetao svog psa.

Ağaçtaki elmaları kim topladı? - Ko je pobrao jabuke sa drveta?

Bilgisayarımı tamirciye gönderdim. Računar sam poslao mehaničaru.



2. belirtisiz nesne - neodređeni objekat

Da bi se u rečenici pronašao neodređeni objekat, potrebno je da postavimo pitanja ne?(šta?) ili kim? (ko?). Prilikom pronalaženja neodređenog objekta, treba biti oprezan da ga ne zamijenimo sa subjektom rečenice. Subjekat se, također, kao i neodređeni objekat pronalazi postavljenjem istih pitanja (ne?,kim?).

Primjeri:

Burada hiç kuş görmedim. - Ovdje nisam vidio nijednu pticu.

Eşime doğum gününde çiçek aldım. - Supruzi sam uzeo cvijet za rođendan.

Her sabah sütlü kahve içerim. - Svakog jutra pijem kahvu sa mlijekom.



Karakteristike neodređenog objekta:

- Nema sufiks -i (akuzativ) za razliku od odrešenog objekta.

- Uvijek se nalazi ispred glagola u rečenici.


Ova podjela objekata u rečenici je važna radi boljeg razumijevanja padeža (nominativa i akuzativa).

REDNI BROJEVI - SIRA SAYILARI

Redni brojevi u turskom se tvore tako što se glavnim brojevima dodaju nastavci -ıncı, -inci,
-uncu, -üncü (brojevi koji završavaju na suglasniku), -ncı, -nci, -ncu, -ncü (brojevi koji završavaju na samoglasniku). Nastavci rednih brojeva podliježu pravilu VOKALNE HARMONIJE (TIP-I). Ako je broj višecifren nastavak se uvijek dodaje na zadnju cifru tog broja.

Primjeri:

İkinci sınavda birinci oldu. - Na drugom ispitu bio je prvi.

Evimiz beşinci kattadır. - Naš stan je na petom spratu.

Ahmet Bey üçünü odadadır. - Gospodin Ahmet je u trećoj sobi.

Dördüncü ay Nisan ayıdır. - Četvrti mjesec je mjesec April.


Napomena: Za razliku od glavnih brojeva, kod rednih brojeva je moguće da imenica koja se nalazi iza rednog broja primi nasatavak za množinu.

Primjer:

ikinci sınıflar - drugi razredi

iki sınıf (iki sınıflar) - dva razreda



1. - birinci (prvi)

2. - ikinci (drugi)

3. - üçüncü (treći)

4. - dördüncü (četvrti)

5. - beşinci (peti)

6. - altıncı (šesti)

7. - yedinci (sedmi)

8. - sekizinci (osmi)

9. - dokuzuncu (deveti)

10. - onuncu (deseti)

11. - on birinci (jedanaesti)

12. - on ikinci (dvanaesti)

13. - on üçüncü (trinaesti)

14. - on dördüncü (četrnaesti)

15. - on beşinci (petnaesti)

16. - on altıncı (šesnaesti)

17. - on yedinci (sedamnaesti)

18. - on sekizinci (osamnaesti)

19. - on dokuzuncu (devetnaesti)

20. - yirminci (dvadeseti)

21. - yirmi birinci (dvadeset prvi)

22. - yirmi ikinci (dvadeset drugi)

..........

30. - otuzuncu (trideseti)

31. - otuz birinci (trideset prvi)

32. - otuz ikinci (trideset drugi)

..........

40. - kırkıncı (četrdeseti)

41. - kırk birinci (četrdeset prvi)

42. - kırk ikinci (četrdeset drugi)

..........

50. - ellinci (pedeseti)

51. - elli birinci (pedeset prvi)

52. - elli ikinci (pedeset drugi)

..........

60. - altmışıncı (šezdeseti)

61. - altmış birinci (šezdeset prvi)

62. - altmış ikinci (šezdeset drugi)

..........

70. - yetmişinci (sedamdeseti)

71. - yetmiş birnci (sedamdeset prvi)

72. - yetmiş ikinci (sedamdeset drugi)

..........

80. - seksenci (osamdeseti)

81.- seksen birinci (osamdeset prvi)

82. - seksen ikinci (osamdeset drugi)

..........

90. - doksancı (devedeseti)

91. - doksan birinci (devedeset prvi)

92. - doksan ikinci (devedeset drugi)

..........

100. - yüzüncü (stoti)

VOĆE - MEYVELER

ahududu - malina

armut - kruška

ayva - dunja

avokado - avokado

badem - badem

böğürtlen - kupina

ceviz - orah

çilek - jagoda

dut - dud

elma - jabuka

erik - šljiva

fındık - lješnak

fıstık - kikiriki

incir - smokva

karpuz - lubenica

kavun - dinja

kayısı - marelica

kiraz - trešnja

kivi - kivi

limon - limun

muz - banana 

portakal - narandža

şeftalı - breskva

üzüm - grožđe

vişne - višnja

GLAGOLSKI NASTAVCI -IP

Glagolski nastavci -ip

Kada korijen glagola završava suglasnikom, nastavci su : -ıp, -ip, -up, -üp.
Ako korijen glagola završava samoglasnikom, nastavi su:  -yıp, -yip, -yup, -yüp.
Dakle, glagolski nastavci -ip podliježu pravilu VOKALNE HARMONIJE (TIP-I).

Ovaj nastavak se koristi da bi se u rečenici izbjeglo ponavljanje i prekomjerna upotreba veznika.

Primjeri:

Ali kapıyı açıp sınıfa girdi. (Ali kapıyı açtı ve sınıfa girdi.) - Ali je otvorio vrata i ušao u razred.

Pijamalarımı giyip yattım. (Pijamalarımı giydim ve yattım.) - Obukao sam pidžamu i legao.

Eve gidip yatacağım. (Eve gideceğim ve yatacağım.) - Otići ću kući i leći.

Glagol koji prima nastavak -ip se slaže u licu i glagolskom vremenu sa glagolom koji će doći iza njega.

POVRĆE - SEBZELER

bezelye - grašak

biber - paprika

brokoli - brokula

domates - paradajz

enginar - artičoka

fasulye - grah

havuç -mrkva

ıspanak -špinat

kabak - tikva

karnabahar - karfiol

kereviz - celer

lahana - kupus

maydanoz - peršun

patates - krompir

patlıcan - patlidžan

pırasa -prasa

soğan - crveni luk

salatalık/hiyar - krastavac

sarımsak - bijeli luk

şalgam - cvekla

turp -rotkva